Pouteria sapota (Jacq.) H.E. Moore & Stearn
Nombres comunes
(México (país)): chacal-hassA, chichiltzapotB, cuauhtzapotB, cá-acB, haazB, jacB, lisuku jakaB, mojoteA (Yucatán): haazC Chinanteco (Campeche): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Chiapas): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Guanajuato): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Guerrero): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Hidalgo): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Jalisco): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Michoacán de Ocampo): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Morelos): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (México (país)): ma-ta-hoA, ma-ta-háA, se-taA Chinanteco (México): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Nayarit): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Oaxaca): ma-ta-hoA, ma-ta-háA, se-taA Chinanteco (Puebla): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Quintana Roo): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (San Luis Potosí): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Sinaloa): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Sonora): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Tabasco): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Tamaulipas): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Veracruz de Ignacio de la Llave): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Yucatán): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chinanteco (Zacatecas): ma-ta-ho, ma-ta-há, se-ta Chontal insuf. especificado (México (país)): yaD Cuicateco (Campeche): uajpulomo Cuicateco (Chiapas): uajpulomo Cuicateco (Guanajuato): uajpulomo Cuicateco (Guerrero): uajpulomoA,C,E Cuicateco (Hidalgo): uajpulomo Cuicateco (Jalisco): uajpulomo Cuicateco (Michoacán de Ocampo): uajpulomo Cuicateco (Morelos): uajpulomo Cuicateco (México (país)): uajpulomoA Cuicateco (México): uajpulomo Cuicateco (Nayarit): uajpulomo Cuicateco (Oaxaca): uajpulomo Cuicateco (Puebla): uajpulomo Cuicateco (Quintana Roo): uajpulomo Cuicateco (San Luis Potosí): uajpulomo Cuicateco (Sinaloa): uajpulomo Cuicateco (Sonora): uajpulomo Cuicateco (Tabasco): uajpulomo Cuicateco (Tamaulipas): uajpulomo Cuicateco (Veracruz de Ignacio de la Llave): uajpulomo Cuicateco (Yucatán): uajpulomo Cuicateco (Zacatecas): uajpulomo Español (Campeche): mameyF,G,H Español (Chiapas): chico zapoteI, mameyJ, zapoteI,K, zapote coloradoA,L, zapote mameyI,L,M,N Español (Colima): zapoteO Español (Jalisco): mameyP Español (Michoacán de Ocampo): mameyA,Q, mamey coloradoR, zapote mameyR Español (Morelos): mameyS,T Español (México (país)): mameyA,C,D,U,V,W,X,Y,Z,AA,AB,AC,AD, mamey coloradoA,C,D,E,U,V,Y,AA,AE, mamey hojaB, zapoteA,B,D,X,AB,AF,AG, zapote coloradoA,E,U,V,W,Y,AE, zapote de abejasD, zapote mameyA,C,D,E,U,V,Y,AA,AH,AI,AJ,AK,AL Español (México): mameyA,AM Español (Oaxaca): mameyAN,AO,AP,AQ,AR, mamey coloradoA Español (Puebla): mameyA,AS,AT, zapote mameyAU Español (Quintana Roo): mameyAV Español (Tabasco): mameyAW, zapoteAB,AX, zapote colorado, zapote mameyA Español (Veracruz de Ignacio de la Llave): mameyE,AN,AY,AZ,BA, zapote colorado, zapote mameyA,AY,AZ,BA,BB,BC,BD Español (Yucatán): mameyBE, mamey coloradoA, zapote mameyBE Huasteco (Campeche): bolom, bolom-itath Huasteco (Chiapas): bolom, bolom-itath Huasteco (Guanajuato): bolom, bolom-itath Huasteco (Guerrero): bolom, bolom-itath Huasteco (Hidalgo): bolom, bolom-itath Huasteco (Jalisco): bolom, bolom-itath Huasteco (Michoacán de Ocampo): bolom, bolom-itath Huasteco (Morelos): bolom, bolom-itath Huasteco (México (país)): bolomA,Y, bolom-itathA,Y Huasteco (México): bolom, bolom-itath Huasteco (Nayarit): bolom, bolom-itath Huasteco (Oaxaca): bolom, bolom-itath Huasteco (Puebla): bolom, bolom-itath Huasteco (Quintana Roo): bolom, bolom-itath Huasteco (San Luis Potosí): bolomA,C, bolom-itathA,C Huasteco (Sinaloa): bolom, bolom-itath Huasteco (Sonora): bolom, bolom-itath Huasteco (Tabasco): bolom, bolom-itath Huasteco (Tamaulipas): bolom, bolom-itath Huasteco (Veracruz de Ignacio de la Llave): bolom, bolom-itath Huasteco (Yucatán): bolom, bolom-itath Huasteco (Zacatecas): bolom, bolom-itath Maya (Campeche): chakalhaas Maya (Chiapas): chakalhaas Maya (Guanajuato): chakalhaas Maya (Guerrero): chakalhaas Maya (Hidalgo): chakalhaas Maya (Jalisco): chakalhaas Maya (Michoacán de Ocampo): chakalhaas Maya (Morelos): chakalhaas Maya (México (país)): chacalhaazB, chakalhaasA, chalcalhaasD, hazD, sak-ya'D Maya (México): chakalhaas Maya (Nayarit): chakalhaas Maya (Oaxaca): chakalhaas Maya (Puebla): chakalhaas Maya (Quintana Roo): chakal ja'asAV, chakalhaas Maya (San Luis Potosí): chakalhaas Maya (Sinaloa): chakalhaas Maya (Sonora): chakalhaas Maya (Tabasco): chakalhaas Maya (Tamaulipas): chakalhaas Maya (Veracruz de Ignacio de la Llave): chakalhaas Maya (Yucatán): chacalhaazC, chakal ja'asBE, chakalhaas Maya (Zacatecas): chakalhaas Mixe (Campeche): ca'ac, cauc-pac Mixe (Chiapas): ca'ac, cauc-pac Mixe (Guanajuato): ca'ac, cauc-pac Mixe (Guerrero): ca'ac, cauc-pac Mixe (Hidalgo): ca'ac, cauc-pac Mixe (Jalisco): ca'ac, cauc-pac Mixe (Michoacán de Ocampo): ca'ac, cauc-pac Mixe (Morelos): ca'ac, cauc-pac Mixe (México (país)): ca'acA, cauc-pacA, potkakB Mixe (México): ca'ac, cauc-pac Mixe (Nayarit): ca'ac, cauc-pac Mixe (Oaxaca): ca'acA,C, cauc-pacA, potkakC Mixe (Puebla): ca'ac, cauc-pac Mixe (Quintana Roo): ca'ac, cauc-pac Mixe (San Luis Potosí): ca'ac, cauc-pac Mixe (Sinaloa): ca'ac, cauc-pac Mixe (Sonora): ca'ac, cauc-pac Mixe (Tabasco): ca'ac, cauc-pac Mixe (Tamaulipas): ca'ac, cauc-pac Mixe (Veracruz de Ignacio de la Llave): ca'ac, cauc-pac Mixe (Yucatán): ca'ac, cauc-pac Mixe (Zacatecas): ca'ac, cauc-pac Náhuatl (Campeche): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Chiapas): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Guanajuato): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Guerrero): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Hidalgo): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Jalisco): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Michoacán de Ocampo): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Morelos): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (México (país)): atzapotlcuáhuitlB,C, chichil zápotlA, tetzonzapotlB, tezontzápotlA, tzápotlY Náhuatl (México): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Nayarit): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Oaxaca): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Puebla): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Quintana Roo): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (San Luis Potosí): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Sinaloa): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Sonora): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Tabasco): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Tamaulipas): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Veracruz de Ignacio de la Llave): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Yucatán): chichil zápotl, tezontzápotl Náhuatl (Zacatecas): chichil zápotl, tezontzápotl Popoloca (Campeche): cuygáuac Popoloca (Chiapas): cuygáuac Popoloca (Guanajuato): cuygáuac Popoloca (Guerrero): cuygáuac Popoloca (Hidalgo): cuygáuac Popoloca (Jalisco): cuygáuac Popoloca (Michoacán de Ocampo): cuygáuac Popoloca (Morelos): cuygáuac Popoloca (México (país)): cuyg'auacB, cuygáuacA Popoloca (México): cuygáuac Popoloca (Nayarit): cuygáuac Popoloca (Oaxaca): cuygáuac Popoloca (Puebla): cuygáuac Popoloca (Quintana Roo): cuygáuac Popoloca (San Luis Potosí): cuygáuac Popoloca (Sinaloa): cuygáuac Popoloca (Sonora): cuygáuac Popoloca (Tabasco): cuygáuac Popoloca (Tamaulipas): cuygáuac Popoloca (Veracruz de Ignacio de la Llave): cuyg'auacC,E, cuygáuacQ Popoloca (Yucatán): cuygáuac Popoloca (Zacatecas): cuygáuac Tarasco (Campeche): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Chiapas): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Guanajuato): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Guerrero): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Hidalgo): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Jalisco): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Michoacán de Ocampo): huacusi-uruataA, huacuzA,C,E, uacusu-uruataA Tarasco (Morelos): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (México (país)): huacusi-uruataA, huacuzA, uacusu-uruataA Tarasco (México): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Nayarit): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Oaxaca): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Puebla): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Quintana Roo): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (San Luis Potosí): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Sinaloa): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Sonora): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Tabasco): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Tamaulipas): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Veracruz de Ignacio de la Llave): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Yucatán): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Tarasco (Zacatecas): huacusi-uruata, huacuz, uacusu-uruata Totonaco (Campeche): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Chiapas): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Guanajuato): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Guerrero): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Hidalgo): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Jalisco): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Michoacán de Ocampo): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Morelos): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (México (país)): jacaA,B, li'chuchut jacaB, lichucut-ja-caA Totonaco (México): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Nayarit): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Oaxaca): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Puebla): jacaA,B, lichucut-ja-ca Totonaco (Quintana Roo): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (San Luis Potosí): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Sinaloa): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Sonora): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Tabasco): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Tamaulipas): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Veracruz de Ignacio de la Llave): jacaB, lichucut-ja-caA Totonaco (Yucatán): jacaB, lichucut-ja-ca Totonaco (Zacatecas): jacaB, lichucut-ja-ca Tsotsil (Campeche): jaas Tsotsil (Chiapas): jaasJ Tsotsil (Guanajuato): jaas Tsotsil (Guerrero): jaas Tsotsil (Hidalgo): jaas Tsotsil (Jalisco): jaas Tsotsil (Michoacán de Ocampo): jaas Tsotsil (Morelos): jaas Tsotsil (México (país)): jaasA Tsotsil (México): jaas Tsotsil (Nayarit): jaas Tsotsil (Oaxaca): jaas Tsotsil (Puebla): jaas Tsotsil (Quintana Roo): jaas Tsotsil (San Luis Potosí): jaas Tsotsil (Sinaloa): jaas Tsotsil (Sonora): jaas Tsotsil (Tabasco): jaas Tsotsil (Tamaulipas): jaas Tsotsil (Veracruz de Ignacio de la Llave): jaas Tsotsil (Yucatán): jaas Tsotsil (Zacatecas): jaas Zapoteco (Campeche): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Chiapas): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Guanajuato): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Guerrero): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Hidalgo): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Jalisco): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Michoacán de Ocampo): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Morelos): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (México (país)): gue-xronA, guela-gueA,B, guenda shunuA, guenda-xiñaA, guenda-xunoA, guenda-xunuA, gueto-gueA, quela-queA, yel-xronA Zapoteco (México): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Nayarit): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Oaxaca): gue-xronA, guela-gueA,B,C,E, guenda shunu, guenda-xiñaA, guenda-xunoA, guenda-xunu, gueto-gueA, quela-queA, yel-xronA Zapoteco (Puebla): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Quintana Roo): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (San Luis Potosí): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Sinaloa): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Sonora): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Tabasco): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Tamaulipas): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Veracruz de Ignacio de la Llave): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Yucatán): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zapoteco (Zacatecas): gue-xron, guela-gueB, guenda shunu, guenda-xiña, guenda-xuno, guenda-xunu, gueto-gue, quela-que, yel-xron Zoque (Campeche): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Chiapas): taquisapaneA,C,E, tsapa-sabani, tzapasapaneA Zoque (Guanajuato): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Guerrero): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Hidalgo): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Jalisco): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Michoacán de Ocampo): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Morelos): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (México (país)): taquisapaneA, tsapa-sabaniA, tzapasapaneA Zoque (México): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Nayarit): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Oaxaca): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Puebla): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Quintana Roo): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (San Luis Potosí): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Sinaloa): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Sonora): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Tabasco): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Tamaulipas): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Veracruz de Ignacio de la Llave): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Yucatán): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane Zoque (Zacatecas): taquisapane, tsapa-sabani, tzapasapane
Distribución
México (país) NativoBF: Campeche NativoBG; Chiapas NativoBH; Colima NativoBG; Guanajuato NativoBF; Guerrero NativoBG; Hidalgo Nativo; Jalisco NativoBI,BJ; Michoacán de Ocampo NativoBG; Morelos NativoBG; México NativoBG; Nayarit Nativo; Oaxaca NativoBK; Puebla NativoBG; Querétaro de Arteaga NativoBG; Quintana Roo NativoBG; San Luis Potosí NativoBG; Sinaloa NativoBG; Sonora Nativo; Tabasco NativoBG; Tamaulipas Nativo; Veracruz de Ignacio de la Llave NativoBL; Yucatán NativoBG; Zacatecas Nativo
Categoría IUCN
Preocupación menor (LC)BM
Bibliografía
C. Pennington, T. D. & Sarukhán, J. 2005: Árboles tropicales de México: manual para la identificación de las principales especies. 3a. Ed: 523 pp.
E. Gutiérrez, C. L. & Dorantes, L. J. 2004: Consultada 27 junio 2016, en: http://www.verarboles.com/. Especies forestales de uso tradicional del estado de Veracruz
F. Chi, Q. J. de los Á. 2009: Magister Scientiae, Escuela de Posgrado, Centro Agronómico Tropical de Investigación y Enseñanza (CATIE). Caracterización y manejo de los huertos caseros familiares en tres grupos étnicos (mayas peninsulares, choles y mestizos) del estado de Campeche, Méx: 99 pp.
G. Macías, C. R. A. & del Amo, R. S. 2002: Caracterización del manejo forestal en el ejido Xkan-ha, Campeche. Sociedades Rurales, Producción y Medio Ambiente 3(1): 19-34
H. Zamora-Crescencio, P. 2003: Contribución al estudio florístico y descripción de la vegetación del municipio de Tenabo, Campeche, México. – Polibotánica 15: 1-40
I. Corona, M. M. G. & Camacho, Á. D. A. 2010: Estudio regional forestal UMAFOR Yajalón, Chiapas: 320 pp.
J. Román, D. F. J., Levy, T. S. I., Aguirre-Rivera, J. R. & Sánchez, G. J. A. 2011: Árboles de la Selva Lacandona útiles para la restauración ecológica
K. Soto-Pinto, L., Villalvazo-López, V., Jiménez-Ferrer, G., Ramírez-Marcial, N., Montoya, G. & Sinclair, F. L. 2007: The role of local knowledge in determining shade composition of multistrata coffee systems in Chiapas, Mexico. – Biodiv. Cons. 16(2): 419-436
L. Miranda, F. 1961: Tres estudios botánicos en la Selva Lacandona, Chiapas, México. – Bol. Soc. Bot. Méx. 26: 133-176
M. Invierta Evaluación de Proyectos, S. A. de C. V. 2002: Informe preventivo de impacto ambiental. Línea de distribución Palenque-Agua Azul: 54 pp.
N. Peeters, L. Y. K., Soto-Pinto, L., Perales, R. H., Montoya, G. & Ishiki, M. 2003: Coffee production, timber, and firewood in traditional and Inga-shaded plantations in southern Mexico. – Agr. Ecosyst. Environ. 95(2-3): 481-493
O. Comisión Nacional Forestal (CONAFOR) 2008: Informe preventivo para el aprovechamiento de hoja de palma escobera (Cryosophila nana), en la Unidad de Manejo de Vida Silvestre (UMA), tipo extensiva implementada en una porción de terreno del ejido El Chical, municipio de Coquimatlán, Colima: 93 pp.
P. López, V. R., Cházaro, B. M., González, M. R. M. & Covarrubias, L. H. 2011: Árboles de las barrancas de los ríos Santiago y Verde
Q. Gómez, M. S. 2000: Estudio etnobotánico de la flora útil del municipio de Nuevo Urecho, Michoacán. Tesis de licenciatura, Escuela Nacional de Estudios Profesionales Iztacala (ENEP-I), Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM)
R. Segura, L. S., Zavala, R. D., Equihua, C. C., Andrés, A. J. & Yepez, T. E. 2009: Los recursos genéticos de frutales en Michoacán. – Rev. Chapingo, Ser.: Hortic. 15(3): 297-305
S. Cedillo, P. E. & Estrada, L. E. 1996: Las plantas útiles del municipio de Tepoztlán, Morelos. – Revista de Geografía Agrícola 22-23: 39-71
T. Dorado, Ó., Flores-Castorena, A., de Jesús, A. J. M., Arias, D. M. & Martínez, A. D. 2012: Árboles de Cuernavaca. Nativos y exóticos. Guía para su identificación
U. Barajas-Morales, J., Ángeles, A. P. G. & Solís, S. P. 1997: No. 16. Anatomía de maderas de México: especies de una selva alta perennifolia, I. En: Chiang, F., Sousa, S. M. & Ulloa, S. M. (Eds.). Publicaciones Especiales del Instituto de Biología: 126 pp.
V. Cevallos-Ferriz, S. S. & Carmona, V. T. F. 1982: No. 7. Banco de información de estudios tecnológicos de maderas que vegetan en México. Banco xilotecnológico. Tomo IV. Catálogo: 144 pp.
W. Geilfus, F. 1994: El árbol al servicio del agricultor: manual de agroforestería para el desarrollo rural. Volumen 2. Guía de especies: 778 pp.
X. González, V. C. E. & Villarreal, C. R. 1989: Agrosilvicultura perspectivas en el tiempo y en el espacio. Simposio Agroforestal en México. Sistemas y métodos de uso múltiple del suelo. Memorias. Tomo I
AB. Ochoa-Gaona, S., Zamora-Cornelio, L. F., Cabrera, P. S., González-Valdivia, N. A., Pérez-Hernández, I. & López, M. V. 2012: Flora leñosa útil de la Sierra de Tenosique, Tabasco, México
AC. Urbina, M. 1903: Los zapotes de Hernández. – Anales del Museo Nacional de México Primera época 7: 209-234
AD. Vázquez-Yanes, C. & Batis, M. A. I. 1996: La restauración de la vegetación, árboles exóticos vs. árboles nativos. – Ciencias 43: 16-23
AF. Montero, S. F. M. 2009: Crecimiento inicial de especies arbóreas multipropósito en un terreno ganadero del norte de Veracruz. Tesis de maestría, Colegio de Postgraduados (COLPOS), Campus Montecillo: 81 pp.
AG. Moreno, L. L. A. & Guevara, H. A. 2009: Estudio regional forestal UMAFOR Sierra de Huayacocotla: 163 pp.
AI. Boege, E. 2008: El patrimonio biocultural de los pueblos indígenas de México. Hacia la conservación in situ de la biodiversidad y agrobiodiversidad de los territorios indígenas: 342 pp.
AJ. Domínguez, Á. F. A. & Sánchez, V. A. 1989: Los sistemas agroforestales en México: un ensayo de integración de cuatro técnicas empleadas. Simposio Agroforestal en México. Sistemas y métodos de uso múltiple del suelo. Memorias. Tomo I
AK. Gispert, M. 1997: La cultura alimentaria mexicana: fuente de plantas comestibles para el futuro. – Monograf. Jard. Bot. Córdoba 5: 51-57
AM. Martínez, de la C. I., Rubí, A. M., González-Huerta, A., Pérez-López, D. de J., Franco-Mora, O. & Castañeda-Vildózola, Á. 2015: Frutos y semillas comestibles en el estado de México. – Rev. Mex. Cienc. Agríc. 6(2): 331-346
AN. Castillo-Campos, G., Robles, G. R. & Medina, A. M. E. 2003: Flora y vegetación de la Sierra Cruz Tetela, Veracruz, México. – Polibotánica 15: 41-87
AO. Jasso, C. C. 1997: Caracterización de los suelos de algunas zonas cafetaleras en los estados de Oaxaca y Guerrero. Tesis de licenciatura, Facultad de Ciencias, Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM): 114 pp.
AP. Luna, J. A. de L. & Rendón, B. 2008: Recursos vegetales útiles en diez comunidades de la Sierra Madre del Sur, Oaxaca, México. – Polibotánica 26: 193-242
AQ. Montalvo, E. L. 2006: Tesis de maestría, Colegio de Postgraduados (COLPOS), Campus Montecillo. Composición florística y manejo de la vegetación leñosa de los cafetales en la Sierra Madre del Sur, Oaxaca
AS. López-Villafranco, M. E. 1988: Contribución etnobotánica en plantas medicinales utilizadas por dos grupos étnicos de Mecapalapa, municipio de Pantepec, Puebla. Tesis de licenciatura, Escuela Nacional de Estudios Profesionales Iztacala (ENEP-I), Universidad Nacional Autónoma de México (: 349 pp.
AT. Rodríguez-Acosta, M., Jiménez, M. F. A. & Coombes, A. J. 2010: Plantas de importancia económica en el estado de Puebla
AU. Martínez-Alfaro, M. Á., Evangelista, V., Basurto, F., Mendoza-Cruz, M. & Cruz, R. A. 2007: Flora útil de los cafetales en la Sierra Norte de Puebla, México. – Rev. Mex. Biodiv. 78(1): 15-40
AV. Anderson, E. N., Cauich, C. J., Dzib, A., Flores, G. J. S., Islebe, G. A., Medina, T. F., Sánchez-Sánchez, O. M. & Valdez, C. P. 2005: Las plantas de los mayas: etnobotánica en Quintana Roo, México
AW. Pérez, S. J. M. 2007: Desarrollo local en el trópico mexicano: los camellones chontales de Tucta, Tabasco. Tesis de maestría, Universidad Iberoamericana (UIA): 236 pp.
AX. Magaña, A. M. A., Gama-Campillo, L. M. & Mariaca-Méndez, R. 2010: El uso de las plantas medicinales en las comunidades maya-chontales de Nacajuca, Tabasco, México. – Polibotánica 29: 213-262
AY. Benítez, B. G., Pulido-Salas, M. T. P. & Equihua, M. 2004: Árboles multiusos nativos de Veracruz para reforestación, restauración y plantaciones
AZ. Ibarra-Manríquez, G., Ricker, M., Ángeles, Á. P. G., Sinaca, C. S. & Sinaca, C. M. Á. 1997: Useful plants of the Los Tuxtlas rain forest (Veracruz, Mexico): considerations of their market potential. – Econ. Bot. 51(4): 362-376
BA. Vázquez, T. M., Armenta-Montero, S., Campos, J. J. & Carvajal-Hernández, C. I. 2010: Árboles de la región de Los Tuxtlas: 400 pp.
BB. Ambrosio, M. M. & Avendaño, R. S. 1999: Catálogo de plantas útiles del municipio de Misantla, Veracruz. – La Ciencia y el Hombre 31: 43-88
BC. Ibarra-Manríquez, G. & Sinaca, C. S. 1996: Estación de Biología Tropical "Los Tuxtlas", Veracruz, México: lista florística comentada (Mimosaceae a Verbenaceae). – Rev. Biol. Trop. 44(1): 41-60
BD. Vázquez, T. M. 1995: Los recursos vegetales de Veracruz: desconocimiento, implicaciones, uso y conservación. – La Ciencia y el Hombre 19: 7-20
BE. Flores, J. S., Tun Garrido, J., Ortiz Díaz, J. J. & Kantún Balam, J. 2010: Plantas usadas en cercas vivas en la Península de Yucatán
BF. Villaseñor, J. L. 2016: Checklist of the native vascular plants of Mexico. – Revista Mex. Biodivers. 87: 559–902
BG. Villaseñor, J. L., Ortiz, E., Alvarado, L., Mora, M. & Segura, G. 2013: Catálogo florístico taxonómico de los árboles de México. Base de datos SNIB-CONABIO proyecto No. JE012
BH. González-Espinosa, M. & Ramírez-Marcial, N. 2013: Comunidades vegetales terrestres. En: CONABIO (Ed.). La biodiversidad en Chiapas. Estudio de Estado. Vol. II
BI. Ramírez, R., Vargas, P. O., Arreola, H., Cedano, M., González, R., González-Villarreal, L. M., Harker, M., Hernández, L., Martínez, R. E., Pérez de la Rosa, J. & al. 2010: Catálogo de plantas vasculares de Jalisco: 143 pp.
BJ. Vargas-Ponce, O., Ramírez Delgadillo, R., Arreola-Nava, H. J., Cedano Maldonado, M., González Tamayo, R., González Villarreal, L. M., Harker, M., Hérnández-López, L., Martínez González, R. E., Pérez de la Rosa, J. A. & al. 2017: Las plantas con flores (Angiospermas). En: CONABIO y SEMADET (Eds.). La biodiversidad en Jalisco. Estudio de Estado. Vol. II
BK. Martínez-Salas, E. 2011: Angiospermae. Magnoliopsida. Bignoniaceae Juss.; Bombacaceae Kunth; Dichapetalaceae Baill.; Sapotaceae Juss.; Sterculiaceae Vent., Theophrastaceae D. Don; Trigoniaceae A. Juss. & Violaceae Batsch. En: García-Mendoza, A. J. & Meave, J. A. (Eds.). Diversida